Ośrodek Działań Artystycznych zaprasza na wystawę:
Fredo Ojda. Zmienne rodzaje działań.
Kurator: Grzegorz Borkowski
Wernisaż:
3 września 2021 r. godz. 19:00
ODA, ul. Sieradzka 8, Piotrków Trybunalski
Wystawa czynna do 26 września 2021 r.
Fredo Ojda zwrócił na siebie uwagę krytyków sztuki już w latach 70. (XX w.), kiedy realizował działania w przestrzeni natury pokrewne dziedzinie performansu. Wiele z nich odbyło się nocą, stąd Jerzy Ludwiński nazywał je „nokturnami”. Artysta posługiwał się wtedy światłem reflektorów i naturalnego ognia, wykorzystywał wprowadzane w ruch proste przedmioty, a przede wszystkim kierował uwagę widzów na przyrodnicze środowisko, w którym odbywały się te wydarzenia. Uwrażliwiał na życie natury, także tej która uległa przetworzeniu przez ludzi. Działał zazwyczaj delikatnymi i – jak to określiła Bożena Kowalska – „znikliwymi’ (efemerycznymi) środkami; ledwo uchwytnymi a jednak zapisującymi się w głębszą świadomość. Tworzył klimat dla uważnej obserwacji zdarzeń i otoczenia, rozbudzał uważność jako postawę cenną także poza sferą sztuki. Andrzej Kostołowski podsumował to tak: „Ojda zdaje się nam ukazywać jeszcze raz, że przechodząc przez lasy i pola nie widzimy nic. Woła do nas, abyśmy zauważyli”.
Fredo Ojda zajmuje się także grafiką, niejednokrotnie wykorzystuje w niej fotografie epizodów lub detali ze swoich działań. Tworzy również efemeryczne instalacje i obiekty dotyczące niepokojących aspektów cywilizacyjnych przemian. Od końca lat 80. skoncentrował się jednak niemal całkowicie na innym rodzaju działań – prowadzeniu wybitnej autorskiej Galerii Działań, której artystycznym kierownikiem jest do dziś. Choć wcześniej wielokrotnie był już kuratorem dużych projektów artystycznych, to właśnie niewielka galeria prowadzona w warszawskiej dzielnicy Ursynów stała się ostatnio jego głównym polem aktywności. Można powiedzieć, że tak jak wcześniej w partnerski i wrażliwy sposób współdziałał ze środowiskiem naturalnym, tak przez ostatnie dekady w równie empatyczny i uważny sposób współdziała ze środowiskiem artystycznym.
Wystawa, zgodnie z tytułem stara się ukazać różne rodzaje aktywności Fredo Ojdy od lat 70. do dziś. Prezentuje starannie wybrane prace z różnych wątków jego twórczości: grafiki, fotografie, obiekty i jedną instalację. A także, oczywiście fragmentarycznie, dokumentuje program prowadzonej na przestrzeni wielu lat przez tego artystę Galerii Działań. Szczególną uwagę w tej części wystawy poświęciliśmy sztuce performansu, a przede wszystkim pokazom regularnie realizowanym we współpracy z Międzynarodowym Festiwalem Sztuki „Interakcje” organizowanym w Piotrkowie Trybunalskim. Ten akcent ma swoją specjalną wymowę, bowiem właśnie w obecnym roku – pierwszy raz po 22 latach nieprzerwanej aktywności – festiwal „Interakcje” niestety nie może się odbyć z powodów finansowych. Festiwal powraca zatem do Piotrkowa jako element programu warszawskiej Galerii Działań. I apeluje do sumień decydentów kultury o wsparcie jego kontynuacji.
Grzegorz Borkowski
