Ośrodek Działań Artystycznych w Piotrkowie Trybunalskim
zaprasza na wystawę
Magdalena Samborska
Anatomia Niepewności
wernisaż:
12 września, godz. 19:00; ODA, ul. Dąbrowskiego 5
Wystawa czynna do 12 października.
W moich pracach wykorzystuję czasem przedmioty codziennego użytku. Towarzyszą nam one na co dzień ułatwiając życie i uzależniając od swej niezawodności. Pospolite drewniane akcesoria kuchenne w serii fotografii „Kościec tożsamości” otaczają nagie kobiece ciało. Symbiotycznie się z nim łączą. Drewniane łyżki, łopatki, wałki do ciasta momentami sprawiają wrażenie konstrukcji podtrzymującej cielesny podmiot. Anatomia tego podmiotu ulega zaskakującym przemianom. Brak głowy pozbawia postać cech indywidualnych, multiplikujące się ręce wygrażają domowym arsenałem. Z fragmentów ludzkich i drewnianych budowane są znaki, symbole. Mnożą się one i nawarstwiają, wzajemnie znosząc swoje znaczenia.
Innego rodzaju przedmiotem jest „Wpisana w przestrzeń” z 2002 roku. To obiekt z gatunku dress-sculpture. Suknia poddana hiperbolizacji nawiązuje do historycznych krynolin jednocześnie jest zaskakująco współczesna przez swój minimalizm. Jej wydłużone rękawy oraz wysuwające się z różnych jej miejsc pasy tkaniny umożliwiają powiązanie ubioru z przestrzenią wystawienniczą. Trzymetrowa suknia w czerwonym kolorze dominuje nad widzami, wydaje się wyrywać spod władzy podmiotu.
W 2005 roku Wpisana w przestrzeń stała się rekwizytem w akcji artystycznej, w której na przemian przywiązywałam się i próbowałam od niego odwiązać. Z czasem zatracona została czytelność tych działań, uwalnianie okazywało się silniejszym zaplątywaniem. Być może niemoc podmiotu to dowód na przejęcie władzy przez przedmiot. Być może jednak siła przedmiotu nie zawsze jest fatalna, niszczycielska. Suknia łączy górę z dołem, może stanowić łącznik ze światem nie do opisania, nie do objęcia.
Zdjęcia wykonane podczas wspomnianej akcji artystycznej wykorzystane zostały przy realizacji filmu, który wykracza poza ramy dokumentacji. Fotografie zostały przetworzone, dodana została ścieżka dźwiękowa. Końcowa sekwencja filmu przedstawia ciało splątane czerwoną szarfą, umieszczone na czarnym kwadracie. Czarny kwadrat na białym tle kieruje nasze myślenie ku rzeczywistości bezprzedmiotowej, w której kwestie dominacji w relacjach podmiot-przedmiot tracą znaczenie.Magdalena Samborska
Magdalena Samborska jest absolwentką Akademii Sztuk Pięknych im. Wł. Strzemińskiego w Łodzi. W 2013 roku uzyskała stopień doktora w zakresie sztuk pięknych. Jej działalność artystyczna wyrasta z polaryzacji między sztuką czystą a użytkową, feminizmem a modą, sferą publiczną a prywatną. Realizuje obiekty z pogranicza ubioru i rzeźby, fotografie, filmy, asamblaże. Jej prace stanowią krytyczną analizę otaczającej nas ikonosfery, miejsca kobiety w porządku symbolicznym. Artystka odwołując się do historii sztuki, historii ubioru i współczesnej filozofii, buduje wielowarstwowy układ asocjacji i odniesień.
W 1998 i 2008 roku była stypendystką Ministerstwa Kultury i Sztuki. W 2013 roku otrzymała Grand Prix na II Biennale Sztuki w Piotrkowie Trybunalskim.
Wybrane wystawy indywidualne:
Strategia uwodzenia, Galeria Bałucka, Łódź, (2003)
Liturgia przedmiotu, Galeria Sztuki Wozownia, Toruń (2007)
Bez tytułu, Galeria OdNowa, Akademia Sztuk Pięknych, Łódź (2013)
Wybrane wystawy zbiorowe:
Kobieta na duszę, Galeria Manhattan, Łódź (2003)
Miłość i demokracja, Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”, Gdańsk (2006)
Kobieta o kobiecie, Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała (2007)
VI Biennale Fotografii, Fotografia/Ideologia/Polityka, Stary Browar, Poznań (2009)
Co się kryje na dnie oka? W kręgu auto/portretu z przełomu XX/XXI wieku, Galeria Sztuki Wozownia, Toruń (2012)
II Biennale Sztuki, Koniec człowieka?, Ośrodek Działań Artystycznych, Piotrków Trybunalski (2013)
Festiwal DIGITALBIGSCREEN 2013, Future – human?, Kulturo Delavski Dom Trbovlje, Slovenija (2013)
Oficjalne otwarcie wystawy pt. „Anatomia Niepewności” autorstwa Magdaleny Samborskiej miało miejsce 12 września w Ośrodku Działań Artystycznych przy ulicy Dąbrowskiego 5 w Piotrkowie Trybunalskim. Wystawę będzie można oglądać jeszcze do 12 października.
Magdalena Samborska jest absolwentką Wydziału Tkaniny i Ubioru Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi i w swojej twórczości ukazuje świat mody i związane z nim aspekty, analizuje relacje i zależności łączące człowieka z przedmiotem. Podczas piątkowego wernisażu zaprezentowała kilka ze swoich prac.
„Wpisana w przestrzeń” to pierwsza rzecz od razu przyciągająca wzrok, kiedy wchodzi się do galerii. Jest to instalacja z gatunku dress-sculpture. Przedstawia gigantyczną czerwoną suknię, której rękawy oraz wszyte długie pasy tkanin pozwalają na połączenie jej z przestrzenią wystawienniczą. Hiperbolizacja sukni oraz to, że lekko unosi się nad ziemią, potęguje jej niedostępność i sprawia, że dominuje ona nad widzem. Jest to metafora przejęcia władzy przez przedmiot, a także ludzkiej zależności od mody. Autorka przywołuje tu myśl słynnego pisarza i dandysa Oscara Wilde, która według niej zyskuje dziś na aktualności: „poczucie zgodności z modą daje człowiekowi pewność siebie, jakiej nigdy nie była w stanie zapewnić religia”.
Tematykę wpływu mody na człowieka Magdalena Samborska kontynuuje w krótkim filmie „Między rzeczywistością a nie rzeczywistością”, w którym ukazana jest relacja człowiek-przedmiot. Niemożność wyplątania się ciała z szarf sukni przypominających macki, symbolizuje zniewolenie człowieka przez świat mody i przedmiotów. Atmosferę zagrożenia i niepokoju potęguje towarzysząca ścieżka dźwiękowa.
Ciekawym punktem wystawy jest także „Liturgia przedmiotu”. To obiekty składające się z pudełek, w których znajdują się kobiece buty poddane pewnym modyfikacjom. To kolejna forma przedstawienia metafory kultu mody. Wkomponowane w buty różne przedmioty zdają się być ofiarami złożonymi na jej cześć.
Na wystawie można również zapoznać się z fotografiami Magdaleny Samborskiej. Oglądając cykl zdjęć pt. „Pielesze”, widzimy postacie, które trudno jednoznacznie zdefiniować. Tworzą one hybrydy ludzi i manekinów. Z jednej strony ich twarze są pełne ekspresji, z drugiej wyraźna jest ich sztuczność. Ciekawe jest zestawienie tytułu pracy, który kojarzy się z przytulnością i niesie ze sobą pozytywne emocje, czym kłóci się ze zdeformowanymi, podszytymi dramatyzmem twarzami widocznymi na zdjęciach. Cykl ten ukazuje, że miejsce które na pozór zdaje się być bezpieczne i swojskie, tak naprawdę może okazać się klatką i duszną przestrzenią.
Kolejnym z fotograficznych cyklów jest „Kościec tożsamości”. To seria zdjęć, gdzie na nagie kobiece ciało wkomponowane są kuchenne sprzęty wykonane z drewna, takie jak łopatki, łyżki czy deski do krojenia. Przedmioty te osaczają postać, tworząc jednocześnie jej konstrukcję. Przez to, ciało staje się mniej istotne niż przedmioty na nim usytuowane. Podkreśla to brak głowy, który pozbawia postać indywidualności i tożsamości. Nieprzypadkowy jest tu dobór kobiecego ciała i kuchennych akcesoriów. Magdalena Samborska takim zestawieniem zwraca uwagę na panujące stereotypy przypisujące kobiecie określone role.
Wystawa Magdaleny Samborskiej to podróż do świata przedmiotów oraz próba analizy i interpretacji roli, jaką pełni w tym świecie człowiek. „Anatomia Niepewności” ukazuje rzeczywistość, w której pozycja ludzi jest zdegradowana i zdominowana przez przedmioty. Nie są one jedynie czymś, co określa człowieka, ale przede wszystkim czymś co zniewala i osacza. W pracach artystki zacieśnia się związek z przedmiotem, a rozluźnia z samym sobą jako człowiekiem, który staje się mniej znaczący, odczłowieczony i uprzedmiotowiony.Paulina Gębicka
