KINODA zaprasza na projekcję filmu dokumentalnego w reżyserii Mateusza Szlachtycza:
W ostatniej chwili – o komiksie w PRL-u
26 września 2013
godz. 19:00
ODA, ul. Dąbrowskiego 5
wstęp wolny
Film powstawał w latach 2007 – 2011. Filmową opowieść o komiksie rozpoczyna historia przedwojennego komiksu w Polsce.
Komiks jako medium pop kultury w czasach PRL – u. W filmie występują niemal wszyscy nestorzy polskiego komiksu: Janusz Christa (zmarł w 2008 roku), Papcio Chmiel czyli Henryk Chmielewski, Bogusław Polch, Tadeusz Baranowski, Szarlota Pawel, Grzegorz Rosiński, Zbigniew Kasprzak, Tadeusz Raczkiewcz, Maciej Parowski. W charakterze ekspertów i przewodników – dwaj najważniejsi teoretycy komiksu: dr Adam Rusek i dr Jerzy Szyłak.
Aby film nie zamienił się w nużący wykład ilustrowany jest ogromną ilością animowanych fragmentów komiksów, niektóre z nich to narracyjne całostki z czytanymi dymkami. Film podzielony jest na rozdziały dziesięciolecia historii PRL – u: lata 50-te, 60-te, 70-te i 80-te.
Realia lat 50-tych, kiedy wrogość do komiksu jako elementu wrogiego systemu imperialistycznego sięgnęła zenitu, a mimo to Papcio Chmiel i Janusz Christa zaczynają publikować swoje komiksy. Pierwszy na łamach czasopisma „Świat Młodych”, drugi w „Wieczorze Wybrzeża”.
W latach 60-tych władza się zorientowała, że na komiksie można nie tylko zarabiać ale również używać go jako medium mającego na celu wychowanie młodzieży. Pojawia się seria o kapitanie Żbiku, a szereg rysowników może zacząć doskonalić swe umiejętności.
W latach 70-tych powstaje najważniejszy i pierwszy w demoludach magazyn opowieści obrazkowych: „Relax”. O okolicznościach jego powstania opowiada ówczesny dyrektor Krajowej Agencji Wydawniczej Dobrosław Kobielski. Dyrektorem artystycznym „Relaxu” został Grzegorz Rosiński, który w swej pracowni z Szwajcarskim Sierre opowiada o ówczesnych realiach życia komiksiarza oraz o niuansach powstania słynnej serii „Thorgal”.
Z kolei lata 80-te to upadek „Relaxu” oraz większości serii. Niejako na ich miejsce wchodzi magazyn „Fantastyka”. Na jej łamach pojawia się kultowa seria komiksowa „Funky Koval”. O tym jak doszło do jej powstania opowiada rysownik Bogusław Polch oraz jej współscenarzysta Maciej Parowski. W czasie stanu wojennego wyszedł w obiegu podziemnym komiks „Solidarność” jego rysownikiem był Jacek Fedorowicz, który opowiada o okolicznościach powstania tego wydawnictwa. Film kończy się na roku 1990 kiedy wychodzi na zachodzie album „Upadek Muru”. Składają się nań nowele komiksowe rysowane przez najważniejszych twórców komiksu światowego. Jedną z nowelek stworzył tam polski duet: Maciej Parowski Bogusław Polch.